स्वागतम खबर
जनकपुरधाम, पौष ३ ।
अपाङ्गता सम्बन्धि राष्ट्रिय सर्वेक्षणको आवश्यकता र महत्व विषयमा बुधवार मधेश प्रदेशको राजधानी जनकपुरधाममा सरोकारवाला निकायसँग प्रदेशस्तरिय अन्तरक्रिया गरिएको छ । राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालय र राष्ट्रिय अपाङ्ग महासंघ नेपालको संयुक्त आयोजनामा भएको सो अन्तरक्रिया कार्यक्रममा सहभागीहरुले मधेश प्रदेशमा अपाङ्गताको हकमा हालसम्म कुनै पनि नीति नबनेकाले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरु पाउनुपर्ने सेवासुविधा पाउन नसकेको बताएका छन् ।
मधेश प्रदेश सरकारले अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरु लक्षित कार्यक्रम बनाएर कार्यान्वयन गर्न आवश्यक रहेको कार्यक्रममा सहभागीहरुले जोड दिएका छन् । सहभागीहरुका अनुसार शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारीमा अपाङ्गता भएका व्यक्तिको पहुँच बढाउनुपर्नेमा तीनै तहको सरकार यसमा उल्लेखनीय कार्य गर्न नसकेकोले अबको दिनमा यसमा विशेष जोड दिएर कार्य गर्न आवश्यक छ ।
सार्वजनिक स्थल, कार्यालयमा अपाङ्गतामैत्री संरचना अतिआवश्यक रहेको भएपनि यसमा कहिं कसैले गम्भीरताका साथ ध्यान नदिएको अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरुले गुनासो गरेका छन् । सरकारी र गैरसकारी संघसंस्था, कम्पनीहरुले पनि अपाङ्गताहरुको जीविकोपर्जनका लागि अपाङ्गता लक्षित रोजगारी र काम दिनुपर्ने उनीहरुको माग छ ।
कार्यक्रममा प्रदेश स्तरीय पैरवी तथा वर्तमान आवश्यकता विषयमा राष्ट्रिय अपाङ्गत महासंघ नेपाल मधेश प्रदेशका व्यवस्थापक प्रकाश नेपालीले प्रस्तुतिकरण गर्नुभयो । यस्तै नेपालमा अपाङ्गता सम्बन्धी राष्ट्रिय सर्वेक्षणको आवश्यकता, महत्व तथा तयारी र राष्ट्रिय जनगणनामा अपाङ्गता सम्बन्धी प्रश्न र जनगणनाबाट प्राप्त अपाङ्गता सम्बन्धी तथ्यांकको सारसंक्षिप्त विषयमा राष्ट्रिय तथ्यांक कार्यालयका अधिकृत कपिल धितालले प्रस्तुतिकरण गर्नुभएको थियो ।
राष्ट्रिय अपाङ्ग महासंघ नेपाल मधेश प्रदेशका सदस्य सञ्जु भगतको अध्यक्षता र मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद्को कार्यालय मधेश प्रदेशका सचिव जयकुमार घिमिरेको प्रमुख आतिथ्यमा भएको प्रदेशस्तरीय सो अन्तरक्रियामा विभिन्न मन्त्रालय र कार्यालयका अधिकृत, कर्मचारी लगायत अपाङ्गताको क्षेत्रमा क्रियाशिल संघसंस्थाका प्रतिनिधीहरुको सहभागिता रहेको व्यवस्थापक नेपालीले जानकारी दिनुभयो ।
कार्यक्रममा सहभागीहरुले अपाङ्गता भएको व्यक्तिहरुको पुनः स्थापना हुनुपर्ने, खण्डिकृत तथ्यांक हुुनुपर्नेमा समेत चासो राख्नुभएको थियो । राष्ट्रिय जनगणना २०७८ का अनुसार मधेश प्रदेशमा ९१ हजार ४ सय जना अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरु छन् । जसमा सबैभन्दा बढी शारीरिक अपाङ्गता भएका व्यक्तिको संख्या ३४ हजार ४ सय ६८ रहेको छ भने कम अटिजम्को ७ सय ८० जना रहेको छ । यसमध्ये मधेश प्रदेशमा ८५ हजार ३ सय ३३ जना मात्र साक्षर रहेको तथ्यांकमा उल्लेख छ । राष्ट्रिय जनगणना २०७८ का अनुसार नेपालमा १२ प्रकारका अपाङ्गता भएको व्यक्तिहरु छन् । जसमा शारीरिक अपाङ्गता, न्यून दृष्टियुक्त, पूर्ण दृष्टिविहिन, बहिरा, सुस्तश्रवण, श्रवण दृष्टिविहिन, स्वर र बोलाई, मानसिक वा मनोसामाजिक, बौद्धिक अपाङ्गता, अनुवंशीय रक्तश्राव (हेमोफोलिया), अटिजम् र बहुअपाङ्गता छन् ।
भिडियो